Citizenfour (2014)

Jestem rozczarowany. Spośród wszystkich możliwych aspektów historii Edwarda Snowdena, Laura Poitras wybrała ten mnie osobiście najmniej interesujący. "Citizenfour" jest bowiem rejestracją samego procesu ujawniania przez Snowdena i wybranych przez niego dziennikarzy tajnych dokumentów NSA, które świadczą o powszechności procederu inwigilacji. I na tym koniec.



Poitras w dość bezosobowy sposób pokazuje kto co robił i jaki miało to efekt na media. Ale nie zadaje żadnych istotnych pytań. O Snowdenie nie wiemy nic. O motywacji jego i pozostałych osób zaangażowanych również. Poitras uznaje za aksjomat prawo do prywatności, choć przecież nie ma ku temu żadnych przesłanek. Jej dokument zresztą prawie wcale nie zajmuje się analizą rejestrowanych zdarzeń, porzuca jakąkolwiek formę refleksji.

W ten sposób tak naprawdę trudno jest czuć jakieś oburzenie czy niepokój. Bohaterowie dokumentu przerzucają się akronimami i różnymi terminami technicznymi, ale poza faktem, że "prywatność jest zagrożona" niewiele jest w tym zrozumiałego przekazu. A i o tej prywatności mówi się w sposób na tyle beznamiętny, że mało to kogo obchodzi. Wszystko w "Citizenfour" wydaje się mieć charakter abstrakcyjny, a nie dotykający każdego z nas bezpośrednio w każdym momencie naszego funkcjonowania mobilnego czy to za sprawą komputerów czy też telefonów.

Żałuję też, że Poitras nie spróbowała ocenić wpływu, jaki Snowden wywarł na zachowania społeczności amerkyańskiej. Snowden jest trochę idealistą. Wydawało mu się, że jego rewelacje wstrząsną opinią publiczną, że rozpoczną lawinę zmian. A tymczasem – co w dosadny sposób udowodnił John Oliver – dziś już nikt nie pamięta, kim jest Snowden, a ci, co coś tam kojarzą, często mylą go z Julianem Assange'em. Działania NSA się nie zmieniły, a Amerykanie mają to w nosie.

O samym procederze NSA i związanych z tym absurdach więcej można dowiedzieć się z serialu "Żona idealna" niż z dokumentu Poitras (szczególnie w piątym sezonie) oraz z tego wywiadu Johna Olivera (który polecam zamiast seansu "Citizenfour"):


Ocena: 6

Komentarze

Chętnie czytane

Whiplash (2014)

The Revenant (2015)

En kort en lang (2001)

Dheepan (2015)